สรุปสาระเน้น ๆ session “The Al Guide to Better Leadership: เสริมทักษะความเป็นผู้นำด้วย ChatGPT” โดย คุณศิวัตร เชาวรียวงษ์ Founder & Executive Coach of River Mersey Co., Ltd. ในงาน SkillForce 2024 เมื่อวันที่ 3 พฤศจิกายน ที่ผ่านมา ได้นำเสนอมุมมองที่น่าสนใจเกี่ยวกับการใช้ ChatGPT เป็นเครื่องมือพัฒนาทักษะความเป็นผู้นำได้อย่างมีประสิทธิภาพเสมือนมีโค้ชส่วนตัว

สรุปแบบเน้นๆ session “The Al Guide to Better Leadership: เสริมทักษะความเป็นผู้นำด้วย ChatGPT”

อยากเป็นผู้นำที่เก่งขึ้น ฝึกกับใครดี? ลองใช้ ChatGPT เป็นโค้ชส่วนตัว

1. คุณศิวัตรได้เปรียบเทียบการเป็นผู้นำกับการทำอาหารไว้อย่างน่าสนใจ: เช่นเดียวกับที่เชฟต้องมีวัตถุดิบคุณภาพดี ผู้นำก็จำเป็นต้องมีทีมงานที่มีศักยภาพ และเหมือนกับที่เชฟต้องมีสูตรอาหารที่ลงตัว ผู้นำก็ต้องมีความรู้เพียงพอในการบริหารทีม ทั้งสองบทบาทต้องทำด้วยใจรักหรือแพสชั่น และที่สำคัญที่สุดคือต้องมีการฝึกฝนพัฒนาอย่างต่อเนื่องจึงจะประสบความสำเร็จ
.
2. การพัฒนาตนเองสู่การเป็นผู้นำที่ดีนั้น ไม่ใช่แค่พัฒนาความรู้วิชาชีพ แต่ยังต้องฝึกฝนทักษะที่ช่วยให้เราบริหารคนได้ดีด้วย ซึ่งแต่ละคนมีจุดเริ่มต้นที่ต่างกัน สิ่งที่ท้าทายสำหรับผู้บริหารหลายคนแม้จะเห็นความสำคัญของการพัฒนาทักษะนี้ แต่กลับ “ไม่รู้จะฝึกกับใครดี”
.
3. จากจุดนี้เอง คุณศิวัตรแนะนำวิธีฝึกทักษะความเป็นผู้นำแบบใหม่ โดยไม่จำเป็นต้องทดลองกับทีมงานโดยตรงหรือจ้างโค้ชมืออาชีพทันที แต่สามารถใช้ ChatGPT มาเป็นโค้ชส่วนตัวได้ ซึ่งเป็นอีกทางเลือกที่น่าสนใจ โดยแนะนำให้ใช้ Prompt ร่วมกับเครื่องมือสำคัญในการพัฒนาภาวะผู้นำ ดังนี้

📘 การให้ฟีดแบ็คอย่างถูกต้องและสร้างสรรค์ด้วยโมเดล SBI

4.การให้ฟีดแบ็คที่ดีนั้นควรใช้หลัก SBI ซึ่งประกอบด้วย 3 องค์ประกอบ คือ
.
📌 Situation (สถานการณ์) – ระบุบริบทให้ชัดเจนทั้งเวลาและสถานที่ที่เหตุการณ์เกิดขึ้น โดยหลีกเลี่ยงการใช้คำกว้างๆ เช่น “เมื่อวานนี้” แต่ควรระบุช่วงเวลาที่แน่ชัด เช่น “ในการประชุมเมื่อวานตอน 10 โมงเช้า”

📌 Behavior (พฤติกรรม) – อธิบายสิ่งที่เห็นตามความเป็นจริงโดยปราศจากอคติหรือความรู้สึกส่วนตัว และไม่ตีความส่วนตัวหรือคาดเดาเอง

📌 Impact (ผลกระทบ) – อธิบายผลที่เกิดขึ้นอย่างตรงไปตรงมา ทั้งต่อตัวบุคคล ทีม หรือองค์กร

ยกตัวอย่างเช่น แทนที่จะพูดว่า “พรีเซนต์อะไรไม่รู้เรื่อง ทำไมถึงไม่เตรียมตัวให้ดี” เราควรพูดว่า “ในการประชุมเมื่อเช้านี้ (Situation) ฉันสังเกตว่าคุณนำเสนองานค่อนข้างเร็วและไม่มีภาพประกอบ (Behavior) ทำให้ผู้ฟังเข้าใจเนื้อหาได้ไม่ครบถ้วน (Impact)”

5. Prompt สำหรับการฝึกฝนการให้ฟีดแบ็คผ่าน ChatGPT💬:
“I’m planning to give feedback to my colleagues. Could you please help me adjusting my feedback statement to be more constructive following Situation Behavior Impact (SBI) feedback model?”

📘 การแสดงความเห็นอกเห็นใจเมื่อทีมงานประสบปัญหาด้วย Model Vulnerability

6. การแสดงความเห็นอกเห็นใจเมื่อทีมงานประสบปัญหา
ในฐานะผู้นำ เมื่อลูกน้องทำผิดพลาดหรือมาปรึกษาปัญหาในการทำงาน หลายคนอาจรีบด่วนให้คำแนะนำหรือต่อว่าซ้ำเติม แต่นี่คือสิ่งที่ไม่ควรทำอย่างยิ่ง เพราะในความเป็นจริง สิ่งที่พวกเขาต้องการอาจเป็นเพียงคนที่พร้อมรับฟังและเข้าใจสถานการณ์ที่พวกเขากำลังเผชิญอยู่
.
7.Model Vulnerability คือ การแสดงให้เห็นว่าผู้นำเองก็เคยผ่านประสบการณ์ผิดพลาดหรือท้อแท้มาก่อน ซึ่งจะช่วยสร้าง “พื้นที่ปลอดภัย” ให้กับทีมงาน ทำให้พวกเขารู้สึกสบายใจที่จะพูดคุยและร่วมกันหาทางออก แทนที่จะรู้สึกโดดเดี่ยวหรือถูกตำหนิ

8. Prompt สำหรับการฝึกฝนการแสดงความเห็นอกเห็นใจกับ ChatGPT💬:
“Can we do a role-play? I will act as your subordinate who share to you my frustration. Then I want you to reply to me with sentence that model vulnerability so I can feel better.”

📘 การมอบหมายงานอย่างมีประสิทธิภาพ ด้วย Will & Skill Matrix

9. Will & Skill Matrix เป็นเครื่องมือที่ช่วยให้ผู้นำสามารถบริหารจัดและมอบหมายงานที่เหมาะสมให้ทีมได้ดีขึ้น โดยพิจารณาจาก ความตั้งใจ (Will) และ ทักษะความสามารถ (Skill) ของแต่ละคน ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 4 กลุ่มหลัก:

1. High Will, High Skill = ให้อิสระในการตัดสินใจ (Delegate)

2. High Will, Low Skill = สอนและแนะนำอย่างใกล้ชิด (Guide)

3. Low Will, High Skill = กระตุ้นแรงจูงใจ (Excite)

4. Low Will, Low Skill = กำกับดูแลอย่างใกล้ชิด (Direct)
.
10. Prompt สำหรับการฝึกฝนการมอบหมายงานให้ทีมอย่างมีประสิทธิภาพกับ ChatGPT💬:
“I want to delegate better following will and skill matrix. I will write you a task that my subordinate perform. I will also let you know about the will and skill of the person towards that task. Then I want you to give up to 5 suggestions how I could delegate that task to him better following will and skill matrix.”

📘 การพัฒนาทักษะการโค้ชผ่านการตั้งคำถามแบบ GROW Model

11.การเป็นผู้นำที่ดีไม่ใช่เพียงแค่การสั่งการหรือให้คำแนะนำ แต่ยังรวมถึงความสามารถในการเป็นโค้ชที่ดีให้กับทีมงาน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การพัฒนาทักษะการตั้งคำถามที่กระตุ้นให้ลูกน้องได้คิดและค้นหาคำตอบด้วยตนเอง แทนที่จะรีบให้คำแนะนำทันที
.
12. ChatGPT เป็นเครื่องมือช่วยผู้นำในการฝึกทักษะตั้งคำถามเพื่อการโค้ช โดยจำลองสถานการณ์และแนะนำการปรับปรุงคำถามให้มีประสิทธิภาพ การใช้ GROW Model ร่วมกับ ChatGPT ช่วยให้การฝึกมีโครงสร้างและเป็นระบบ ทำให้ผู้นำพัฒนาทักษะการโค้ชได้อย่างต่อเนื่อง
.
13. Prompt สำหรับการฝึกฝนเพื่อเป็นโค้ชที่ดีกับ ChatGPT💬:
“Can we do a role-play? You will be a coach. I will share to you my goal. Then you coach me following ICF standard. Ask me one question at a time to help me reflect myself. Once I answer, you ask me another question so I can progress further following GROW model.”